Boeddhistisch Archief lanceert nieuwe website

“Het klinkt misschien oubollig, een archief, maar dat is het zeker niet”. Met die zin sluit Rinus Laban zijn antwoord af op de vraag waarom hij in 2012 het Nederlands Boeddhistisch archief oprichtte. Een initiatief dat begon als een werkgroep van drie personen, en inmiddels is uitgegroeid tot een stichting van tien enthousiaste bestuursleden en vrijwilligers.

Samen investeren zij maandelijks zo’n 60 uur van hun vrije tijd in het veilig stellen van het Nederlands Boeddhistisch erfgoed. Dat erfgoed omvat alle sporen die ‘het boeddhisme in en uit Nederland’ achterlaat. Boeddhisme in de breedste zin van het woord, want het NBA kijkt ook naar verwante tradities uit het Oosten, zoals tai chi en kung fu. Uitingsvormen die indirect of direct een relatie hebben met boeddhisme. Het kan gaan om papieren, zoals notulen, statuten, tijdschriften, boeken en folders, maar ook audio– en beeldmateriaal en zelfs voorwerpen. “Zo exposeerde de Boeddhistische Omroep Stichting een enorm boeddhabeeld langs de A2 op een pilaar. Die pilaar in mini uitvoering is nog steeds in het bezit van het NBA.” Ook wordt er gebouwd aan een bibliotheek met boeken over boeddhisme en verwante onderwerpen. De collectie bestaat nu uit zo’n 4000 boeken afkomstig uit allerlei landen. Via de website kunnen mensen en organisaties de catalogus bekijken en op verzoek kan een boek dan meestal worden in gescand.

Daarnaast is het NBA druk met het digitale archief in wording. “En dat is best bijzonder”, benadrukt Laban (in het dagelijkse leven werkzaam als ICT-specialist), “omdat het veilig stellen van digitale informatie, en dat geldt voor alle branches, nog verre van gangbaar is.”

Boeddhisme in het Westen

“Waarom het NBA bestaat? In de eerste plaats uit respect voor al diegenen die het boeddhisme naar Nederland hebben gebracht, zodat het wortel heeft kunnen schieten”, vertelt Laban. “Zo zijn we nu samen met uitgeverij Bornmeer en de Halbertsma Stichting bezig met het heruitgeven van het boekje “Boeddhisme en zijn stichter”, dat in 1843 werd geschreven door de predikant Joost Hiddes Halbertsma.” Het is het oudst bekende geschrift in Nederland, waarin het boeddhisme wordt beschreven.

Daarnaast constateert Laban dat het boeddhisme in het Westen veel nieuwe kennis oplevert, juist doordat verschillende stromingen en tradities hier samenkomen. “Dat is vrij uniek”, stelt Laban. “Het is interessant om te zien hoe de autochtone bevolking het boeddhisme adopteert en hoe westerse thema’s en invloeden, zoals het Christendom, de psychologie en de emancipatie van vrouwen, die hier een rol zijn gaan spelen binnen het boeddhisme.” Overal waar boeddhisme naar toe gegaan is heeft het lokale invloeden opgenomen. Die kruisbestuiving levert volgens Laban waardevolle kennis en inzichten op die het NBA veilig wil stellen. Deze typische westerse thema’s kunnen van grote waarde zijn voor de verdere ontwikkeling van het (westers) boeddhisme.

Wetenschappelijk onderzoek

Het NBA is op dit moment nog niet fysiek te bezoeken. Zowel het archief als de bibliotheek staan op twee locaties in A’dam Buitenveldert. “De bibliotheek bouwen we momenteel nog op bij archivaris/bibliothecaris Lodi Leeuwenberg thuis. Het voordeel daarvan is dat hij er makkelijker aan kan werken. Wel is het NBA bezig om het deel van het archief dat voor het publiek beschikbaar wordt gesteld onder te brengen bij een universiteit. “Samen met de vele tijdschriften die er door boeddhistische organisaties zijn uitgegeven, geeft die bibliotheek een unieke inzicht in de ontwikkeling van het boeddhisme. Welke activiteiten er werden ontplooid en welke thema’s er speelden. Voor toekomstig wetenschappelijk onderzoek is dat heel waardevol”.

Delen

“Wat we hebben, willen we zoveel mogelijk delen.” Iedereen die meer wil weten over een bepaald thema, een bepaalde periode, of boeddhistische organisatie, kan het NBA benaderen met een zoekvraag. Vervolgens kan het NBA de informatie inscannen en opsturen, of ze wijzen de weg naar andere bronnen. “Ook willen we in de toekomst heel graag meer betekenen voor bijvoorbeeld gedetineerden en mensen die werkzaam zijn als boeddhistisch geestelijk geestelijk verzorger. Via de documenten die we veiligstellen, beheren en uiteindelijk ook ontsluiten, willen we de toegankelijk van het boeddhisme vergroten voor elke mogelijke doelgroep, op elk niveau. En daarmee hopen we bij te dragen aan de bestendiging en bestudering van het boeddhisme in Nederland.” Eenieder die materiaal wil aanleveren is meer dan welkom om contact op te nemen met het NBA.

Titelbeeld: Eli Francis

Meer informatie?
Website Nederlands Boeddhistisch Archief