Interview met Joris Linssen over ‘Boeddha in de polder’

Onder de noemer De Boeddhistische Blik besteedt KRO-NCRV al enige tijd aandacht aan zingeving vanuit het boeddhistische gedachtegoed. Maar ook in het tv-programma De verwondering spreekt programmamaker Annemiek Schrijver mensen met inspirerende visies op het leven vanuit verschillende religieuze achtergronden. En in de KRO-NCRV podcastserie De Zelfhulpboekenclub, gemaakt door de presentatoren van jongerenprogramma Streetlab, zijn existentiële levensvragen het onderwerp van gesprek. Het moderne zingeven wint aan terrein.

En dat is mooi, vindt Joris Linssen, presentator van het nieuwe KRO-NCRV  programma Boeddha in de polder.

‘We leven in een tijd waarin veel mensen overspannen en depressief raken of een angststoornis krijgen. We lijden onder een drang naar perfectionisme, keuzestress en een enorme prestatiedruk.’ Ook Laetitia Schoofs, coördinator boeddhistische programmering bij de KRO-NCRV, ziet het nut in van modern zingeven: ‘Zoals we nu leven, parasiteren we op onszelf, anderen en onze leefomgeving. De coronacrisis is slechts één van de crises waar we mee te maken hebben.’

‘Boeddha in de polder’ laat zien dat een tegenbeweging op gang is gekomen; een andere manier om met de toenemende druk van het dagelijks leven om te gaan. Dit uit zich onder andere in een stijgende interesse naar moderne zingeving en oosterse wijsheden. ‘Je ziet dat jongeren een bewustzijnsverhoging doormaken. Ze hebben behoefte aan verbinding met iets groters dan zichzelf ,’ aldus Laetitia.

Tijdschriften als De verwondering van KRO-NCRV scoren nu goed. Er is behoefte aan moderne zingeving. Dit blijkt ook uit de 1,6 miljoen mensen die tegenwoordig regelmatig op een yogamatje zitten. Dat is twaalf procent van de bevolking. En bijvoorbeeld uit de enorme populariteit van de meditatie-app Headspace die 70 miljoen keer is gedownload. Ook de wetenschap omarmt mindfulness en meditatie inmiddels. Zo doet het Radboudumc Centrum voor Mindfulness structureel onderzoek naar de effecten ervan. De wetenschappelijke onderbouwing heeft ervoor gezorgd dat mindfulness-cursussen in veel basispakketten van zorgverzekeringen zijn opgenomen.

Overwonnen crisis
Joris Linssen licht toe: ‘Met haar programma’s wil KRO-NCRV mensen handvatten geven hoe ze kunnen ontspannen en hoe je een zinvol leven kunt leiden. Boeddha in de polder is daar een ultiem voorbeeld van. Ik spreek daarin mensen die een persoonlijke crisis hebben gehad en hoe ze die hebben overwonnen door op heel praktische wijze meer zingeving in hun leven toe te staan.’

Een van de mensen in het programma die een crisis overwon, is de 34-jarige Tamar. Joris vertelt: ‘Tamar is cum laude afgestudeerd in twee studies en had een goede baan. Maar ze belandde in een rolstoel omdat ze door een burn-out letterlijk verlamd raakte door de druk die ze zichzelf oplegde. Ze zei haar baan op en verkocht al haar spullen. Ze heeft nu al zes jaar geen woning en loopt met een kameel door Nederland. Ik liep een paar dagen met haar mee. Op een gegeven moment wandelden we door een villawijk met enorme huizen met grote hekken eromheen. Toen constateerde Tamar dat mensen die veel hebben, de hele tijd bang zijn dat het wordt gestolen of kapotgemaakt. Door alles op te geven is ze zelf nu gelukkiger dan ooit. Zo inspirerend.’

In Boeddha in de polder komen ook veel mannen aan bod, waaronder bekende Nederlanders als voetbaltrainer Gertjan Verbeek en radio-dj Giel Beelen.

‘Dat is echt een keerpunt’, aldus Laetitia Schoofs. ‘Het beeld heerst dat alleen vrouwen met yoga en mindfulness bezig zijn. Maar je ziet nu dat ook veel mannen het niet meer kunnen bijbenen.’ Zo kreeg voetbaltrainer Gertjan Verbeek een enorme klap te verwerken toen hij bij Feyenoord moest vertrekken. Toch wist hij zich boeddha zelf te hervinden. ‘Verbeek is echt een alfaman’, vervolgt Laetitia. ‘Hij komt hard en nors over. Maar hij blijkt ook een heel zachte kant te hebben en houdt zich serieus bezig met yoga en meditatie. Dat introduceert hij dan ook weer in het voetbalwereldje, een omgeving waar je snel uitgescholden en afgemaakt wordt. Ik vind het zo ongelofelijk stoer dat hij daarvoor gaat staan en niet bang is om voor zweverig of watje uitgemaakt te worden.’

Bewust en praktisch
De Boeddhistische Blik doet zijn best te laten zien dat boeddhisme en zingeving niet zweverig of exotisch zijn. Laetitia: ‘Beide zijn juist heel praktisch. Het gaat erom dat je een paar keer per dag een pas op de plaats maakt en jezelf afvraagt of alles nog wel synchroon loopt met je innerlijke leven. Ik raak ook de verbinding met mezelf kwijt in het bombardement van social media en e-mails. Met onze programma’s laten we zien dat je bewuste keuzes kunt maken en steeds weer terug kan gaan naar de vraag: “Wat kom ik hier doen? Wat kan ik bijdragen en waarin kan ik het verschil maken?”’

Joris Linssen geeft nog een aantal bruikbare tips. ‘Half Nederland ligt wakker, te piekeren over wat ze hebben gedaan en nog moeten doen. Dat heeft geen zin. Schrijf het op een blaadje en ga slapen. Je slaapt sneller in door op je adem te letten: vijf tellen in en vijf tellen uit. Als je beter slaapt ben je overdag rustiger, dat heeft allemaal met elkaar te maken. Leef in het moment, zorg goed voor jezelf en streef niet naar louter presteren en zoveel mogelijk geld. Dat maakt niet gelukkig. Het lijken open deuren, maar een hele generatie zoekt naar deze antwoorden.’

Meer informatie

Dit is een interview uit KRO-NCRV’s ledenmagazine Vertel.

‘Boeddha in de polder’ is een nieuw KRO-NCRV programma onder de noemer De Boeddhistische Blik. In een zesdelige serie onderzoekt Joris Linssen hoe spiritualiteit de Nederlandse kijk op het leven heeft veranderd. Hij gaat in gesprek met bekende en onbekende Nederlanders die de oosterse filosofie hebben ontdekt en een (persoonlijke) crisis hebben weten te  transformeren. Wat kan deze levenswijze ons brengen, met name in deze uitdagende tijd? Is het voor iedereen haalbaar om gelukkig en verlicht door het leven te gaan? De serie is te zien van 27 t/m 31 december.