De dalai lama als duivels vriendje

John Oliver (1977) is presentator van de populaire politieke talkshow Last Week Tonight. Hierin neemt hij op satirische wijze het nieuws, de politiek en andere hete hangijzers op de hak. Ongehinderd door schroom, schaamte of adverteerdersbelangen. Een beetje zoals Arjen Lubach dat doet in Zondag met Lubach.

John Oliver was wel benieuwd naar hoe dat ‘dalai lama reïncarnatie ding’ nu precies in elkaar zit. En of de dalai lama zich geen zorgen maakt over het feit dat China haar eigen panchen lama heeft aangewezen. Dit is de persoon die verantwoordelijk is voor het vinden van de nieuwe dalai lama, wanneer de huidige overlijdt. In de uitzending van zondag 5 maart 2017 reisde de Britse komediant daarom af naar Dharamsala in India, om het His Holiness gewoon zelf te vragen.

Het resulteerde in een hilarische en ietwat aandoenlijke confrontatie tussen iemand met een westers en seculier perspectief en het boeddhistische gedachtegoed.

Duiveltje met hoorns

Zo kwam Oliver binnen met de vraag: “De Chinese overheid koestert echt een diepe haat jegens u, of niet? Ze beschrijven u als “Een wolf in monnikspij en hebben uw afbeelding verboden. Maar u komt op mij niet echt over als een kwaadaardige wolf”. Hierop reageerde de dalai lama met een schaterlach en zei: “Ze noemen mij een duivel ja. Dus ik reageerde gelijk met: ja, inderdaad, een duivel met hoorntjes.”

Om iets serieuzer te vervolgen met: “Dat is hun goed recht, om mij zo te zien, ik heb daar geen negatieve gevoelens over. Ik incasseer andermans woede, verdachtmakingen en wantrouwen en geef hen geduld, verdraagzaamheid en compassie terug. Dat is mijn beoefening.”

Reïncarnatie

“Kan het zijn dat u de laatste dalai lama bent”, vroeg Oliver vervolgens. “Dat is heel goed mogelijk”, antwoordde de dalai lama. Om met een grijns daaraan toe te voegen: “Maar zo erg zou dat niet zijn.” “Omdat u zo’n goeie bent?” vraagt Oliver. “Ja, ik ben inderdaad wel erg slim”, antwoordde de dalailama. Waarop Oliver reageert met: “Aha, toch een klein beetje arrogantie.”

“Maar bent u niet bezorgd dat China haar eigen dalai lama zal aanwijzen, wanneer u er niet meer bent?” Daarop gaf His Holiness niet echt een duidelijk antwoord. Wel zei hij: “Onze hersenen zijn in staat tot het uitoefenen van gezond verstand. De Chinese radicalen missen dat stukje in hun brein.”

Zelfverbranding

Op een iets serieuzere toon vroeg Oliver onomwonden waarom de dalai lama ervoor kiest om de meer dan 140 zelfverbrandingen van Tibetanen niet publiekelijk te veroordelen en Tibetanen op te roepen om hiermee te stopen. Ook hierop had de Dalai Lama weer een onverwachte reactie: “Ik wil de achtergebleven familieleden niet met meer verdriet opzadelen door de acties van hun dierbare te veroordelen. Tegelijkertijd kan ik ze ook niet steunen, want het gaat om zelfdoding en dat is niet juist, vanuit een boeddhistisch perspectief. Daarom kies ik ervoor om er geen oordeel over uit te spreken.”

Al met al viel er vooral veel te lachen in het interview. Uit het niets kwam de dalai lama met een anekdote over hoe hij de meerderheid van het Mongoolse volk wist te overtuigen om de wodka in te ruilen voor het drinken van paardenmelk.

Aan het einde van het interview deed de dalai lama nog even een opmerkelijk suggestie: “Als mensen mij nu toch als een duivel zien, dan wil ik wel graag een mede-duivel om me gezelschap te houden. Laten we jou ook een duivel noemen.”

Olivers geshockeerde reactie: “Dat kunt u niet maken! U kunt niet zomaar een duivel in mij laten reïncarneren!”

“Jawel, hoor”, schaterlachte de dalai lama. En hoewel Oliver bleef volhouden dat het interview niet zo had moeten lopen, deed zijn brede grijns toch echt anders vermoeden.