Lama Zopa Rinpoche overleden

Lama Zopa werd in 1946 geboren in Thami, het Mount Everest gebied van Nepal. Op tienjarige leeftijd vertrok hij naar Tibet, waar hij studeerde en mediteerde in Domo Geshe Rinpoche’s klooster in de omgeving van Pagri. In 1959 dwong de Chinese bezetting van Tibet hem om te vluchten naar Bhutan. Vervolgens reisde hij naar het Tibetaanse vluchtelingenkamp in Buxa Duar in India, waar hij lama Thubten Yeshe ontmoette, die zijn belangrijkste leraar werd.

De lama’s keerde in 1967 gezamenlijk terug naar Nepal, en bouwden daar de Kopan en Lawudo kloosters. In 1971 gaf lama Zopa Rinpoche zijn beroemde eerste Lam Rim retraite-cursus: een traditie die tot heden jaarlijks in Kopan wordt voortgezet. Vanaf 1974 reisden lama Zopa en lama Yeshe over de wereld om les te geven en meditatiecentra op te richten. Nadat lama Yeshe in 1984 overleed, nam lama Zopa de leiding over als spiritueel directeur van de Foundation for the Preservation of the Mahayana Tradition (FPMT), met 165 centra wereldwijd.

Maitreya Instituut

“Lama Zopa Rinpoche belichaamde het pad naar Verlichting en verenigde zowel de yogi als de geleerde in zich. Hij had een brede, diepe kennis van de dharma, die ook op onovertroffen wijze tot uiting kwam in zijn meditatie,” zegt Ven. Losang Gendun, monnik en boeddhistisch leraar aan het Maitreya Instituut: “Hij was degene die onze directeur Paula de Wijs – die overigens net haar taak heeft overgedragen aan Silvie Walraven – verzocht om het Maitreya Intituut te beginnen. Wij hadden dus een nauwe band met hem, alhoewel het alweer een tijd geleden is dat hij Nederland bezocht.

“Zijn onderricht was opvallend persoonlijk en intiem,” herinnert de monnik zich: “Toen ik Rinpoche kort na mijn wijding ontmoette, leek hij precies in de gaten te hebben waar ik vandaan kwam. Hij was iemand die echt ’tot jou’ sprak, wat hem een uitermate compassievolle leraar maakte. Ook was hij onvermoeibaar. Toen hij eens twee weken naar Nalanda (een FPMT-klooster in Frankrijk) kwam, ging het gerucht dat hij nooit sliep. Ik dacht dat dat een mythisch verhaal was, maar hij kreeg het voor elkaar in twee weken een heel klooster uit te putten in de alomvattendheid van zijn activiteiten. Ook die tomeloze energie is een kenmerk van het bodhisattva-schap. Het was erg inspirerend om iemand die dit belichaamt te kennen en te kunnen aanraken.”

Gebeden en rituelen

Op donderdagochtend lokale tijd in Nepal stopte lama Zopa met ademhalen en trad hij de meditatieve staat binnen die ook wel bekend staat als tukdam. Op vrijdagavond om 22 uur lokale tijd kwam er bloed uit zijn neus, wat aangeeft dat hij zijn meditatie heeft beëindigd. Het lichaam van de lama wordt momenteel gebalsemd.

“De afgelopen dagen hebben we, samen met de andere centra wereldwijd, veel rituelen en gebedsessies gehouden om te bidden voor zijn spoedige reïncarnatie,” vertelt Gendun: “Als onze leraar en degene die onze sangha heeft opgebouwd speelde hij een centrale rol. Zijn afscheid is voor velen van ons een emotionele gebeurtenis. Naast gebeden voor zijn spoedige terugkeer, reciteren we daarom een soetra die ons aanmoedigt ons niet te verliezen in verdriet, maar blij en dankbaar te zijn dat we hem hebben gekend: nu is het aan ons om op zijn lessen voort te bouwen.”

Op de website van het Maitreya Instituut lees je meer over de diverse gebeden en rituelen die de komende periode voor de overledene worden georganiseerd.

Beide afbeeldingen zijn met toestemming overgenomen van de Foundation for the Preservation of the Mahayana Tradition (FPMT).

Dit artikel is op dinsdag 18 april uitgebreid en herzien.